Մեքենաշինություն

1.Հայաստանի տնտեսության մեջ ինչ տեղ է գրավել մեքենաշինությունը:

Մեքենաշինությունը Հայաստանի տնտեսության մեջ գրավում է առաջին տեղը բոլոև հիմնական տնտեսական ցուցանիշներով:

2.Բնութագրե՛ք և գնահատե՛ք մեր երկրում մեքենաշինության զարգացման պայմանները:

Մինչխորհրդային Հայաստանում մեքենաշինության ճյուղն ըստ էության բացակայում էր իսկ խորհրդային տարիներին այն դարձավ արդյունաբերության առաջատար և ամենաարագ զարգացող ճյուղը:Մեր երկրում մեքենաշինության զարգացման պայմանները 1%-ից քիչ է գնահատվում: Հիմնականում մեքենաները արտադրվում են այլ երկրներում:Մեքենաշինության առաջին գործարանները հիմնադրվել են 1940 թվականներին ապա դրանց հաջորդող 3-4 տասնամյակների ընթացքում մեքենաշինության ճյուղն այնքան զարգացավ, որ երկրում տրապետող դիրք գրավեց: Սակայն մեքենաշինության ճյուղն աստիճանաբար բացակայում էր, քանի որ ըստ երևույթի կա մի կարևոր պայման ինչպիսին սև մետաղների արտադրությունն է, Հայաստանում գրեթե բացակայում էր:

3. Թվարկե՛ք ՀՀ մեքենաշինության գլխավոր ճյուղերը և արտադրությունները:

Դրանք երեքն են՝.

Առաջին՝ արագ աճող աշխատանքային ռեսուրսները.

Երկրորդ՝ հանրապետությունում թողարկվում էին գրեթե բոլոր հիմնական նյութերը, որոնք անհրաժեշտ են մեքենաներ արտադրելու համար՝ պղինձ, ալյումին, էլեկտրալարեր, պլաստմասսա, ապակյա թելեր և այլ մեկուսիչ նյութեր, տեխնիկական բյուրեղաքարեր, լաքեր, ներկեր և այլն:

Երրորդ՝ մեքենաշինական արտադրանքների նկատմամբ մեծ պահանջարկ էր ներկայացնում որ միայն տեղական, այլ նախկին ԽՍՀՄ տարբեր հանրապետությունների և արտասահմանյան բազմաթիվ երկրների տնտեսությունը:

Հենց այս գլխավոր պայմաններն են որոշվել մեր երկրի մեքենաշինական համալիրի արտադրական դիմագիծը և ճյուղային կառուցվածքի գլխավոր առանձնահատկությունները:

Մեր երկրի մեքենաշինության ճյուղային կառուցվածքի գլխավոր առանձնահատկությունը ոչ մետաղատար, գիտատար և աշխատատար, արտադրական բարձր մշակույթ պահանջող ենթաճյուղերի գերակշռությունն էր:

Ջրի քիմիական հատկությունները

Ջրի քիմիական հատկություններն են՝ փոխազդեցությունը պարզ և բարդ նյութերի հետ:

1.Ջուրը ամֆոտեր միացություն է, ունի դիսոցման շատ փոքր աստիճան (10−9)

H2Օ⇌H++ OH- կամ HՕH+HOH⇌H3Օ++ OH-

2.Փոխազդում է մետաղների հետ.

·         ակտիվ մետաղներ (նատրիում, կալցիում)՝

2Na+2H2O=2NaOH+H2↑

Ca+2H2O=Ca(OH)2+H2↑

·         պակաս ակտիվ (ցինկ, երկաթ)՝

Zn+H2O=ZnO+H2↑

3Fe+4H2O=Fe3O4+4H2↑

պասիվ մետաղների հետ ջուրը չի փոխազդում։

3.Փոխազդում է ակտիվ մետաղների օքսիդների հետ.

K2O+H2O=2KOH

BaO+H2O=Ba(OH)2

Հովհաննես Թումանյան Նեսոյի քարաբաղնիսը, վերլուծություն

Հեղինակ՝ Հովհաննես Թումանյանը ներկայացնում է մի պատմվածք, որտեղ կողք-կողքի ապրում են իրար շատ մտերիմ հարևաններ, նրանցից մեկը՝ Կիրակոսը, որը շատ հիվանդ էր սրտացավ հարևանները գնացել էին նրան այցելության, նրանցից ամենա ավագը Նեսոն առաջարկում է հիվանդին քարաբաղնիքի միջոցով բուժվել, սակայն հիվանդը սկզբից համառում է, որ չի դիմանա, բայց Նեսոն նրան համոզում է ասելով՝. հո երեխա չե՞ս կդիմանաս: Հիվանդը համաձայնվում է ասելով՝. <<Դե․․․ դուք գիտեք․․․ ձեզ․․․ մատաղ>>, և այդ ժամանակ տեղի է ունենում քարաբաղնիքի նախապատրաստությունը սակայն հիվանդը չի դիմանում, նա գոռում, է գոչում, օրհասական ջանքեր է գործադրում, բայց հարևանները ծիծաղում պատմություններ էին պատմում և ուշադրություն չէին դարձնում հիվանդի անզոր ճիչերին: Երբ նրան որոշում են դուրս բերել քարաբաղնիսից տեսնում են, որ նա անշնչացած է: Այդ ժամ հարևանները արդարացնում են Նեսոյին և մեղավորությունը դնում ճակատագրի վրա: Այս պատմվածքում հեղինակը քննադատում է ավանդական այդ բուժումներին և փորձում է այս պատմվածքով բացատրել, որ յուրաքանչյուր մարդու ճակատագիրը իր ձեռքերում է:

Մի քիչ երգ...

Մի քիչ երգ...

Արտաշես I-ինի բարեփոխումները

Արտաշեսը ամբողջացնելով երկրի սահմանները՝ անցավ երկրում բարեփոխումների իրականացմանը: Նա Հայաստանում իրականացրեց հողային և վարչական բարեփոխումներ: Երկրի գավառների, նահանգների սահմանները հստակ նշես: Մեծ Հայքը բաժանեց15 աշխարհների և 120 գավառների: Գավառների և նահանգների միջև սահմանաքարեր տեղադրեց՝ համապատասխան արձանագրություններով: Նա նաև սահմանեց արքունի գործակալություններ՝ նախանշելով նրանց գործունեության ոլորտները: Հիմնեց սահմանապահ 4 բդեշխությունները՝ այնտեղ զորավարներ նշանակելով իր որդիներին և մերձավորներին, ամրացրեց ու առավել մարտունակ դարձրեց հայոց բանակը: Նա հստակեցրեց նաև հայոց տոմարը:
Հողային բարեփոխումներ
Պատմահայր Մովսես Խորենացին, խոսելով Արտաշես Ա-ի հողային բարեփոխումների մասին գրել է. Արտաշեսի ժամանակ մեր հայոց աշխարհում անմծակ հող չէր մնացել՝ ոչ՛ լեռնային և ոչ՛ դաշտային, այնքան էր շենացել երկիրը:
Այս միջոցառումների շնորհիվ Հայաստանը դարձավ Առաջավոր Ասիայի զորեղ պետություններից մեկը՝ ընդունակ դիմագրավելու ցանկացած մարտահրավերի: Այնքան հզոր ու ամուր էր Արտաշեսի իշխանությունը, որ նա հարձակվորեն ձեռնոց նետեց անգամ Հռոմեական կայսրությանը՝ իր մոտ ապաստանելով պունիկյան 2-րդ պատերազմից հետո իր մոտ փախած Կարթագենի զորավար Հաննիբալին:

Բաղաձայնների ուղղագրություն

Կետերի փոխարեն գրել բ,պ կամ փ:

ա. գինարբուք, աղբակույտ, ամփոփել, ամպհովանի, երեսսրբիչ, աղբյուր, սփրթնել, սպրդել, թմբլիկ, դրմբոց, թրմփալ, թփրտալ, խաբկանք, խափշիկ, անխաբան, կապկպել, կափկափել, ձերբազատվել, դարբին,ուրբաթ, համբերություն, շամփուր, ծոփավոր, ծոփք, սրբապատկեր, ժայռակոփ, կոփ, նրբահնչյուն, Աբխազիա, Հակոբյան, ընդհուպ, գռփել, հարբուխ, ըմբոշխնել, բամփ, բամփել, ամպշող, հուսախաբ, խծբծանք, արբենալ, Արփինե, դարպաս, սիբեխ, ըմբշամարտ, տրոփյուն, հպանցիկ, ներբան, ներպան, ներբողել, տարփողել, տարբանք, ճողոպրել, պատժգամբ, տարբերություն, սրբատեղի, աղբանոց, նրբիրան, կոփվել, ակնակապիչ, գիպս, շամբուտ, ճամպրուկ, սփոփվել, գրաբար, որբևայրի, ամբարիշտ, երբեմն, երփնագույն, աղբարկղ, ծովափ, իբրև, երբ, փափագ, պապակ, ճամբորդ, Համբարձումյան, լիրբ, թփթփացնել, երբեմնի, երբևէ, դարբնեմսակ, թափք, ծփծփան, ողբաձայն, դաբնեվարդ, ողբերգակ:

բ. երկնահուբ, թփուտ, ամբարձիչ, ապշել, հապշտապ, հափշտակել, հապճեպ, խաբել, համբույր, ներամփոփ ,ապստամբել, Հռիփսիմե, ձերբակալել, թմբկաթաղանթ ,երբներանգ, հուպ տալ, վիրապ, քարակոփ, սեփ-սև, նրբանկատ, թափառաշրջիկ, ամենասուրբ, աղբահան, լեփ-լեցուն,  շեղբ, ժպտուն, դեփ-դեղին, նրբաճաշակ, ոսկեծուփ, ալեծուփ, նրբին, աղբատար, նրբերշիկ, ողբերգություն, ճեպընթաց, Գաբրիել, շերեփուկ, հպվել, նրբանցք, թափանցիկ, հարբեցող, պարփակվել, փրփրադեզ ,ափսե, ափսոսալ, խաբեբա, բորբ, համբակ, եղբայր, թափթփել, կառապնարան, ջրարբի, սրտատրոփ, բամբասել, գափռ, ճեփ-ճերմակ, Քերոբյան, Արփիար, սթափվել, սրբազան, սրբագրիչ, շաբաթ, որբանոց, աբխազ, խոպան, ծփծփալ, սարսափելի, սոսափյուն, շեփորահար, սերբական, ծպտուն, սեպտեմբեր, երբևիցե, սափոր, սափրիչ, կափ-կանաչ, աղբահավաք, ամրակուռ, դաբնեվարդ, ողբանվագ, սրբավայր, գոմաղբ, թափթփուկ, նրբակազմ, աղբակալ: